„Po co komu taka uliczka i tramwaj donikąd?” „Miejsca palimpsestowe” w przewodnikach i spacerownikach miejskich dla dzieci

Main Article Content

Małgorzata Chrobak

Abstrakt

And who needs the little street like that and the tram to nowhere?” “Palimpsest places” in the guidebooks and city walk books for children

The article’s main subject of analysis is the category of “palimpsest places” inscribed in guidebooks and walk books for children by Ewa Stadtmüller, Paweł Beręsewicz, Anna Czerwińska-Rydel, Marta Gaj, Katarzyna Kulik and Agnieszka Idziak. The article addresses two issues. The first part includes genological specificity of Baedeker and walker with particular emphasis on the works for children. These books represent an intermediate form between non-literary and literary texts, combine an informational and an educational function, an instruction of journey/trip/walk for a young tourist with the elements of literary creation of the city’s space. In the second part of the article author focuses on a problem of textological look at the geographical spaces (Warszawa, Kraków, Szczecin, Łódź, Poznań, Galicja, Otwock), which structure is similar to the palimpsest. These are the multicultural areas with multi-layered and ambiguous historical and cultural past. The writer refers to the metaphor of a “palimpsest place” taken from the works of Elżbeta Rybicka, as well as to the other conceptual tools developed on the basis of humanistic geography and geopoetry (space and place, toponymy, heterotopia).

Downloads

Download data is not yet available.

Article Details

Jak cytować
Chrobak, Małgorzata. 2016. „„Po Co Komu Taka Uliczka I Tramwaj donikąd?” «Miejsca palimpsestowe» W Przewodnikach I Spacerownikach Miejskich Dla Dzieci”. Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica 3 (marzec):126-42. https://studiapoetica.uken.krakow.pl/article/view/2978.
Dział
Kontynuacje i rewizje
Biogram autora

Małgorzata Chrobak - Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

adiunkt w Instytucie Filologii Polskiej Uniwersytetu Pedagogicznego im. KEN w Krakowie, kierownik Katedry Literatury Polskiej XX wieku, członkini Pracowni Literatury dla Dzieci i Młodzieży. Jej zainteresowania badawcze obejmują zagadnienia związane z polską i obcą prozą dla młodego czytelnika XX i XXI wieku, nurtem inicjacyjnym, antropologią oraz topiką dziecka i dzieciństwa w kulturze XX wieku. Autorka książki Realizm magiczny w polskiej literaturze dla dzieci i młodzieży (2010), współredaktorka m.in. tomów Noosfera literacka. Problemy wychowania i terapii poprzez literaturę dla dzieci; O tym, co Alicja odkryła... W kręgu badań nad toposem dzieciństwa i literaturą dla dzieci i młodzieży.

Bibliografia

Bagłajewski Arkadiusz, Miasto-palimpsest, [w:] Miejsca rzeczywiste, miejsca wyobrażone. Studia nad kategorią miejsca w przestrzeniach kultury, red. Małgorzata Kitowska-Łysiak, Elżbieta Wolicka, Lublin 1999.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Baluch Alicja, Muminki – próba topoanalizy, [w:] Alicja Baluch, Ceremonie literackie, a więc obrazy, zabawy i wzorce w utworach dla dzieci, Kraków 1998.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Beręsewicz Paweł, Warszawa. Spacery z Ciumkami, Kraków 2009.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Boniecka Barbara, Dziecięce wyobrażenia świata. Zbiór studiów, Lublin 2010.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Budrewicz Zofia, Lekcje polskiego krajobrazu. Międzywojenna proza podróżnicza dla młodzieży, Kraków 2013.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Burkot Stanisław, Polskie podróżopisarstwo romantyczne, Kraków 1988.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Czabanowska-Wróbel Anna, Palimpsest Krakowa z przełomu XIX i XX wieku – ślady przeszłości i znaki tego, co nowe, [w:] Anna Czabanowska-Wróbel, Sprzeczne żywioły. Młoda Polska i okolice, Kraków 2013.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Czerwińska-Rydel Anna, Powiat szydłowiecki. Przewodnik dla dzieci, il. Katarzyna Bogucka, Szydłowiec 2014.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Foucault Michel, Inne przestrzenie, tłum. Agnieszka Rejniak-Majewska, „Teksty Drugie” 2005, nr 6.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Gaj Marta, Galicyjska Kraina Przygód, Kraków 2014.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Genette Gérard, Palimpsesty. Literatura drugiego stopnia, tłum. Tomasz Stróżyński, Aleksander. Milecki, Gdańsk 2014.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Golka Marian, Wielokulturowość miasta, [w:] Pisanie miasta. Czytanie miasta, red. Anna Zeidler-Janiszewska, Poznań 1997.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Hoffmanowa z Tańskich Klementyna, Opis czwartej w kraju naszym przejażdżki, Anielce Ł. przypisany, „Rozrywki dla Dzieci” 1827, T. 8, nr 48.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Idziak Agnieszka, Cztery żywioły i dwa koziołki. Stary Rynek w Poznaniu. Przewodnik dla dzieci, il. Sylwia Maja Bratkowska, Poznań 2013.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Jonas Aleksandra, Karolina Kołodziej, Maciej Kronenberg, Spacerkiem po Łodzi, il. Iwona Cała, Łódź 2013.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Kolbuszewski Jacek, Górskie przewodniki. Uwagi o współczesności i tradycji gatunku, „Litteraria” 1982, nr XIII.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Kulik Katarzyna, Filcek poznaje Otwock, il. Karolina Kotowska, Otwock 2013.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Leszczyński Grzegorz, Homo domesticus, [w:] Grzegorz Leszczyński, Kulturowy obraz dziecka i dzieciństwa w literaturze drugiej połowy XIX i w XX w., Warszawa 2006.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Nycz Ryszard, Lekcja Adorna: tekst jako sposób poznania albo o kulturze jako palimpseście, „Teksty Drugie” 2012, nr 3.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Rybicka Elżbieta, Geopoetyka. Przestrzeń i miejsce we współczesnych teoriach i praktykach literackich, Kraków 2014.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Słownik terminów literackich, red. Michał Głowiński i in., Wrocław–Warszawa–Kraków 1998.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Suchojad Izabela, Topografia żydowskiej pamięci. Obraz krakowskiego Kazimierza we współczesnej literaturze polskiej i polsko-żydowskiej, Kraków 2010.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Tuan Yi-Fu, Przestrzeń i miejsce, tłum. Agnieszka Morawińska, Warszawa 1987.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Ungeheuer-Gołąb Alicja, Przewodnik po Krakowie – książeczka dla dzieci i rodziców, [w:] Mityczny Kraków. Motywy, wątki, obrazy w literaturze dla dzieci i młodzieży, red. Alicja Baluch, Małgorzata Chrobak, Michał Rogoż, Kraków 2009.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Waksmund Ryszard, Literatura pokoju dziecinnego, Warszawa 1986.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Witosz Bożena, Gatunki podróżnicze w typologicznym ujęciu genologii lingwistycznej, [w:] Wokół reportażu podróżniczego, t. 2, red. Dariusz Rott, Katowice 2007.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Wójcik-Dudek Małgorzata, Architektura pamięci – (nie)literackie przestrzenie getta, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria XIV” 2014.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Zabawa Krystyna, Znaczenie i sposoby kształtowania przestrzeni w opowieściach biograficznych Anny Czerwińskiej-Rydel, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria XIV” 2014.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Żarski Waldemar, Językowo-kulturowy obraz Śląska i Ślązaków w przewodnikach turystycznych, [w:] Śląskie pogranicza kultur, t. 2, red. Marian Unsel, Olga Taranek-Wolańska, Wrocław 2013.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##